Er was vandaag weer een aankondiging die alles beloofde en niets afgaf, een persmoment waar woorden met confetti werden rondgestrooid terwijl de realiteit discreet achter het gordijn bleef staan. De toon was kordaat, de slides glommen, en ergens tussen ‘historische stap’ en ‘nieuwe fase’ ging het kleine detail verloren dat niemand precies wist wat er nu werkelijk verandert. Maar hé, applaus is applaus, en in het land van de powerpoints is de man met de laserpointer koning.
Wat er werd gezegd (en niet gezegd)
Transparantie, efficiëntie, toekomstbestendig: de heilige drie-eenheid van elke moderne beleidsaanzegging. De uitleg bestond uit begrippen die vooral betekenen dat iemand anders het later mag uitzoeken. Op vragen over concrete gevolgen volgden elegante pirouettes: ‘We gaan dit samen vormgeven’ en ‘We zitten in een dynamisch traject’. Vrij vertaald: er is geen plan, maar het voelt alsof er eentje is, en dat is bijna hetzelfde. Toch?
De cijfers die verdwijnen achter de komma
Er waren cijfers, natuurlijk: percentages die indrukwekkend klonken, grafieken die precies stopten voordat de trend omlaag ging, en vergelijkingen met landen die toevallig heel anders georganiseerd zijn. De kosten waren ‘incidenteel’ en de baten ‘structureel’ – een knappe goocheltruc waarbij het konijn altijd in de toekomst uit de hoed springt. Niemand vroeg naar de marge van onzekerheid; die stond vermoedelijk op een andere slide, in 6-punts lettertype.
De kleine lettertjes als hoofdrolspelers
In de voetnoten schuilde de waarheid: pilots, uitzonderingen, afhankelijkheden, ‘onder voorbehoud van uitvoerbaarheid’. Het soort zinnen dat groter wordt naarmate de ambitie kleiner blijkt. Er was ook een ‘dashboard’ aangekondigd – omdat niets zo geruststelt als een website vol meters die bewegen zonder dat je weet wat ze meten. Meetbaar is het nieuwe begrijpelijk, zolang niemand vraagt wát we precies tellen.
Wat dit voor jou betekent
Voor jou betekent het dat er binnenkort een nieuwsbrief komt met ‘volgende stappen’, en dat je je mag verheugen op inspraakavonden waar de uitkomst al in de inleiding staat. Misschien verandert er iets kleins, misschien blijft alles hetzelfde, maar we zullen het in elk geval heel professioneel communiceren. De ware hervorming zou zijn om eens te beginnen met antwoorden op vier simpele vragen: waarom, hoeveel, wanneer, en wat als het mislukt? Tot die tijd blijft het nieuws vooral mist in fraaie belichting.
