Vandaag kregen we weer zo’n nieuwsflits die meer vragen oproept dan beantwoordt: een aankondiging, een belofte, en een zorgvuldig gekalibreerde non-verklaring. Het was even indrukwekkend als een rookmachine in een lege zaal: veel mist, weinig publiek, nagenoeg geen zicht. De kern? Iets gaande, iets groots, iets dat volgens de woordvoerder “onmiddellijk merkbaar” zou zijn — behalve dat het meteen onmeetbaar bleef. De tekstblokken waren opgedikt, de feiten op dieet. We kregen een trailer zonder film, een plattegrond zonder straten, een kompas zonder noorden.
De choreografie van verwarring
Media en ministers dansten in perfecte pas: eerst de lekken, dan de talking points, vervolgens de zorgvuldig geplande spontane verontwaardiging. Journalisten kregen een dozijn quotes zonder context en een embargo dat vooral het geheugen moest bedwingen. De cijfers? Die kwamen “later vandaag” — een magisch tijdstip dat in de praktijk samenvalt met nooit. Wie vroeg naar bewijs, kreeg een nieuw narratief. Wie wees op tegenspraak, kreeg een nieuw label: “te vroeg om te zeggen”. De boodschap werd geleverd in bullet points, de waarheid verstopt in voetnoten die nog geschreven moeten worden.
Feiten, frames en frisse eufemismen
Het is de oudste truc in de gereedschapskist: herhaal drie keer wat je niet kunt aantonen en noem het richtinggevend beleid. Voeg een grafiek toe die stijgt omdat de y-as zichzelf halveert. Gooi er een pilot tegenaan, liefst “succesvol”, en laat nooit toe dat iemand de meetlat ziet. Intussen worden problemen herverpakt als “uitdagingen”, fouten als “leerpunten”, en stagnatie als “fasering”. Het klinkt fris, het ruikt naar uitstel. En wie heel goed luistert, hoort tussen de regels door het echte nieuws: we hebben tijd gekocht, met jouw vertrouwen als betaalmiddel.
Wat ons echt werd verteld
Achter de plechtige toon zat een simpele boodschap: accepteer de onzekerheid als designkeuze. Transparantie werd opnieuw gedefinieerd als “we delen wat we kunnen delen wanneer het ons uitkomt”. Verantwoording verschoof van toetsbare criteria naar morele superioriteit: wie tegenwerpt, “begrijpt de complexiteit niet”. Het publiek, dat vervelende fenomeen dat soms vragen stelt, kreeg een rol als klapvee in een toneelstuk dat al uitverkocht was voordat het werd aangekondigd. En ja, er was natuurlijk een taskforce. Er is altijd een taskforce. Het is de schijn van beweging, zonder de hinder van richting.
Misschien is dat de les van vandaag: niet alles wat luid klinkt, betekent iets. Stilte is soms eerlijker. Tot de cijfers komen, blijven we luisteren naar het koor van omfloerste zekerheden voorlopig.
