Het is een vertrouwd ritueel: een podium, drie vlaggen en een aankondiging die klinkt als de meteorologische definitie van ‘historisch’. Volgens de berichtgeving van vandaag gaat er eindelijk iets veranderen — weer. De details? Natuurlijk, die komen “straks”, ergens tussen de lunch en de volgende crisis. Intussen serveren we u alvast de smaak van vooruitgang: fluweelzachte woorden met een nasmaak van uitstel.
De grote belofte in kleine lettertjes
Elke maatregel heeft zijn eigen haakje: ambitieus, noodzakelijk, onvermijdelijk. En dan de kleine lettertjes, waar ambitie verandert in een optionele bijlage en ‘onvermijdelijk’ plots een pilotproject wordt met evaluatie “na de zomer”. Het leest als een contract dat vooral de uitgever beschermt: mocht het niet werken, was het slechts een “eerste stap”, en als het wel werkt, is het natuurlijk “precies volgens plan”. De elegantie van bestuurlijke elasticiteit is werkelijk ontroerend.
De choreografie van daadkracht
De persconferentie is strak georkestreerd. Er is een pauze voor ernstige blikken, een zorgvuldig geplaatste grap en een verwijzing naar “de mensen thuis”. Vragen worden beantwoord als IKEA-handleidingen: alles lijkt logisch, tot je het probeert te monteren. Terwijl camera’s klikken, schuift de kern van de zaak net buiten het frame. Daadkracht, zo blijkt, is vooral een kwestie van belichting.
Cijfers, grafieken en de kunst van het verdwalen
Natuurlijk zijn er cijfers. Cijfers die stijgen, dalen en op miraculeuze wijze tegelijk stabiel blijven. Een grafiek met pijlen omhoog, een heatmap die vooral warm wordt van zichzelf, en een index die niemand kende maar plots onmisbaar is. Als de boodschap wankelt, krijgen we meer data. Als de data wankelt, krijgen we een nieuw narratief. Het is geen misleiding, het is interpretatieve gymnastiek met keurmerk.
Wie wint er nu eigenlijk?
Er is altijd een winnaar: de presentatiedeskundige die transparantie kan mimen zonder iets bloot te geven. De verliezers zijn diffuser: tijd, aandacht, en het lastige gevoel dat beleid vooral bestaat uit woorden die doen alsof ze daden zijn. Ondertussen wachten de betrokkenen op de beloofde helderheid, zoals je wacht op een bus die volgens de app “zojuist vertrokken” is en “binnen enkele minuten” arriveert.
Misschien is dat de essentie van de moderniteit: een permanente repetitie van het moment dat nooit begint. We applaudisseren voor intenties, prijzen het proces en accepteren het eindeloze ‘bijstellen’ als bewijs van intelligentie. De dag dat we geen aankondiging meer nodig hebben om iets te doen, zal de stilte oorverdovend zijn. Tot die tijd rest ons het comfort van de belofte — strak verpakt, keurig gefotografeerd en altijd nog net niet geleverd.
