Het nieuws arriveerde met trompetgeschal, confetti en een handvol woorden die al zo vaak zijn gerecycled dat ze waarschijnlijk in aanmerking komen voor subsidie: transparantie, efficiëntie, historische stap. We leerden vooral dat er niets zo luid klinkt als een beleid dat nog niet bestaat, behalve misschien het applaus van mensen die al de uitnodiging voor de borrel hebben gekregen.
De show, zonder cijfers
De persconferentie was een choreografie van geruststellende zinnen. Er was een logo, een slogan, en een powerpoint met pijltjes die omhoog wezen richting een horizon waar de details blijkbaar wonen. Op vragen over kosten en tijdlijnen kwam het vertrouwde duet: “pilotfase” en “stapsgewijs uitrollen”. Vrij vertaald: we zien wel. Intussen poseerden grafieken zonder aslabels als bewijs, zoals een horoscoop die zegt dat het vandaag een goede dag wordt om te innoveren.
De data, verstopt in voetnoten
Volgens “onafhankelijke experts” — die wonderlijk genoeg nooit een achternaam krijgen — is de impact “significant”. Het rapport, zo werd gezegd, staat online. Waar precies? In de digitale equivalent van een bezemkast: pagina 47 van een subsite, onder een link die klinkt als een wachtwoord. En wie die voetnoot bereikt, ontdekt dat “significant” vooral betekent dat de uitkomst afhankelijk is van aannames zo soepel als warm asfalt.
De prijs van ‘kostenneutraal’
Mijn favoriete woord van de middag was “kostenneutraal”, een term die doorgaans betekent dat iemand betaalt — alleen niet wie spreekt. Vreemd genoeg groeien IT-systemen, helpdesks en toezichtkaders zelden in bomen. Maar goed, een “publiek-private samenwerking” gaat het oplossen, wat doorgaans code is voor: we delen risico’s creatief en winst selectief.
De media kregen hun quotes, de stakeholders hun schouderklop, en het publiek een gevoel dat er iets groots in beweging is. Dat klopt: de rookmachine. Ondertussen blijft de fundamentele vraag onaangeroerd: welk probleem lossen we eigenlijk op, en voor wie? Want een oplossing zonder probleemeigenaar is vooral een verhaal met budget.
Op sociale media volgde de gebruikelijke storm van meningen, memes en morele zekerheden. Als de storm gaat liggen, blijven er vragen over die niemand graag beantwoordt: wat is de lat, wie meet, en wat gebeurt er als het misgaat? De stilte rond aansprakelijkheid is meestal het luidste deel van de boodschap.
Misschien is het echte historische moment wanneer iemand opstaat en voorstelt om eerst de saaie dingen te doen: definities, meetplannen, onafhankelijke toetsing, en een publiek dashboard dat niet witwast met kleurverlopen. Geen vuurwerk, wel volwassenheid. Tot die tijd applaudisseren we voor een horizon die steeds meeschuift, en hopen we dat er achter het gordijn meer staat dan een rookmachine met een uitstekend communicatieplan.
