Als elfjarigen al in politiedossiers opduiken, is de realiteit niet langer een voorlichtingsfolder maar een alarmsirene. De Eenheid Den Haag lanceert daarom een campagne die glanst van moderne middelen: VR-brillen, een Mobiel Media Lab en – omdat symboliek telt – een escaperoom. Want als je de onderwereld niet kunt verslaan, zet je hem voorlopig even op pauze met een headset, toch?
Zoetermeer als proeflokaal
Leerlingen in Zoetermeer krijgen deze week een programma voorgeschoteld dat moet laten voelen hoe verleidelijk én destructief ondermijning is. De politie, de gemeente Zoetermeer en Gro-Up jongerenwerk trekken gezamenlijk op, compleet met het Mobiel Media Lab, een VR-experience en die onvermijdelijke escaperoom. En voor wie thuis wil meespelen: op 4 en 6 november tussen 12.00 en 15.00 uur kan elke geïnteresseerde burger langswippen op het Zanzibarplein. Burgerparticipatie, maar dan met een headset en een begeleidende flyer.
De verleiding is geen game
Het probleem: rekruteerders gamificeren allang de werkelijkheid. Snel geld, status, sneakers; missies met lage drempels en hoge beloningen. En hoe jonger, hoe beter: elf is niet te vroeg, alleen ‘op tijd’. Een VR-ervaring kan die verleiding ontmaskeren, maar geen algoritme breekt armoede, schulden of uitzichtloosheid. De onderwereld biedt een tutorial met directe feedback; school en samenleving leveren vaak buffering, wachtrijen en een helpdesk met sluitingstijden.
Wat we niet horen
Mooie campagnes zijn zichtbaar, structurele oplossingen zijn saai en duur. Waar zijn de langjarige cijfers, de follow-up, de mentoren die langer blijven dan een projectperiode? Hoeveel uren maatwerk krijgen de gezinnen die al jaren in de frontlinie staan van verleiding en dreiging? En als de headset afgaat, is er dan een concreet pad naar stage, werk en veiligheid – of slechts een sticker met ‘bewustwording behaald’?
Wat werkt wél (en geen rookmachine nodig)
Vaste gezichten op school en straat. Snelle schuldsanering en bescherming tegen afpersing. Echte stageplekken, niet de schijnvariant. Sportclubs die niemand wegsturen om contributie. Wijkagenten die blijven, straatcoaches met mandaat, en digitale tegenkracht die het lokgeluid van rekruteurs overstemt. En ja, technologie mag, maar als hulpmiddel – niet als decorstuk.
Dus ga vooral kijken op het Zanzibarplein op 4 of 6 november, stel vragen, luister. Laat VR prikkelen en de escaperoom confronteren. Maar meet de campagne niet aan applaus of selfies met een politiebus; kijk wat er op 7 november overblijft. Is er een telefoonnummer dat wérkt, een mentor die terugbelt, een deur die opengaat naar iets beters? Als dat lukt, ontsnappen we misschien eindelijk uit de enige escaperoom die ertoe doet.
