De laatste “baanbrekende” aankondiging kwam, zoals altijd, met een powerpoint, applaudisserende adviseurs en een grafiek die omhoog wijst voordat er iets is gebeurd. Het nieuws berichtte het alsof de zwaartekracht was afgeschaft: meer efficiëntie, minder kosten, iedereen blij, behalve de realiteit. Er werd gesproken over toekomstbestendig beleid, pilots die “opschaalbaar” zijn en een taskforce die nergens voor verantwoordelijk is, behalve voor zinsneden met veel lettergrepen. Het publiek knikte, de camera’s klikten, en de portemonnee van de burger deed wat hij het beste kan: dunner worden.
Het theaterstuk zonder script
Op het podium stond een bestuurder met het charisma van een printer die net papier vastloopt. Hij sprak in bulletpoints, maar zonder punten. De woorden “verlichting”, “keerpunt” en “rechtvaardig” vielen als confetti, waarna iemand ze met een stofzuiger van twijfel weer opzoog. Niemand benoemde het fundament: een beleid dat vooral doet alsof. Het is de kunst van iets aankondigen zodat het later zonder schuldgevoel kan verdwijnen, als een proefballon dat keurig in de wolken oplost.
De cijfers die glanzen maar niets wegen
Grafieken zeiden dat het “werkt”. Waar “het” precies op sloeg, verdween in voetnoten die alleen bestaan in PDF’s die niemand opent. De curve steeg links, daalde rechts, en het midden werd vergeten. Ondertussen werd elke vraag naar impact beantwoord met een nieuwe KPI, een cijfer dat vooral bewijst dat tellen gemakkelijker is dan veranderen. De maatstaven gloeiden blauw op schermen, maar buiten bleef het grijs van rekeningen, wachttijden en beloftes die op koud vuur branden.
De burger als decorstuk
Er kwam natuurlijk inspraak: een avond in een zaaltje met koffie die smaakt naar beleid. Iedereen mocht drie post-its plakken, zolang ze de conclusie bevestigden. Het verslag meldde “brede steun”, wat doorgaans betekent dat niemand zich voldoende wakker voelde om te protesteren. Intussen schuift het risico naar beneden, zoals altijd. De overheid belooft eenvoud, bedrijven beloven innovatie, en de burger belooft stil te blijven zitten terwijl de stoelen worden verplaatst.
Wat resteert na de rook
Misschien is dit de ware innovatie: de perfecte choreografie van verwachting, waardoor we vergeten te vragen wat er morgen anders is. We krijgen een slogan, een proef, een dashboard; een museum vol plannen zonder uitvoering. En toch, ergens tussen de koffievlekken op de memo’s, gloeit een simpele vraag: wie voelt het, wanneer, en hoe meet je wat je niet wilt zien? Tot die vraag beantwoord wordt, blijven de pijlen omhoog wijzen en mensen omlaag kijken.
